Ελληνικό Εμπόριο: Κρίσιμη χρονιά για να βγούμε από το «τούνελ» της επισφαλούς σταθερότητας
Η Ετήσια Έκθεση Ελληνικού Εμπορίου του 2023 που παρουσιάστηκε από το ΙΝΕΜΥ – ΕΣΕΕ αναδεικνύει τον αγώνα των μικρομεσαίων και των πολύ μικρών επιχειρήσεων για τη αντιμετώπιση της πίεσης που προέρχεται από εξωτερικούς παράγοντες. Βασικό συμπέρασμα της Έκθεσης: Το ελληνικό εμπόριο τελεί σε ένα πλαίσιο επισφαλούς στασιμότητας. Πέρυσι μιλούσαμε για την «τριπλή παγίδα»: των συρρικνωμένων κύκλων εργασιών, του αυξημένου λειτουργικού κόστους και του διογκούμενου ιδιωτικού χρέους. Πλέον, όλα αυτά σε συνδυασμό με τη μειούμενη καταναλωτική δαπάνη, δείχνουν ότι υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος για να επανέλθουν οι θετικές προοπτικές για τον εμπορικό κλάδο.
Ωστόσο, το εμπόριο εξακολουθεί να κατέχει κεντρική θέση στην οικονομική δομή της χώρας, αποτελώντας τον μεγαλύτερο εργοδότη της ελληνικής οικονομίας. Παρά τη μείωση των θέσεων εργασίας κατά 3,5%, συγκριτικά με το 2022, εξακολουθεί να συνεισφέρει το 16,5% της συνολικής απασχόλησης. Επιπλέον, η ποσοστιαία μείωση της απασχόλησης ήταν υψηλότερη στους εργοδότες από ό,τι στους εργαζόμενους στο εμπόριο. Κάτι που σημαίνει, φυσικά, ότι αρκετοί συνάδελφοι αναγκάζονται να αποχωρήσουν προσωρινά ή μονιμότερα από το εμπορικό επιχειρείν.
Στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις διαπιστώνεται μεν ελαφρά βελτίωση της κατάστασής τους, εξακολουθούν όμως να δίνουν έμφαση στη βραχυπρόθεσμη επιβίωσή τους, κυρίως λόγω της επίδρασης του πληθωρισμού. Η σχετική αύξηση του κύκλου εργασιών που παρατηρήθηκε πέρυσι θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη, εάν δεν υπήρχε η ακρίβεια, που λειτουργεί σαν φραγμός που αποθαρρύνει επιχειρηματίες και καταναλωτές, επιβαρύνοντας το κλίμα στην αγορά. Μένει να δούμε αν η μείωση που παρατηρείται στις τιμές ενέργειας τους πρώτους μήνες του 2024, θα ελαφρύνει το πολύ υψηλό λειτουργικό κόστος και τις τιμές των εμπορευμάτων από τους προμηθευτές, ώστε η βελτίωση των συνθηκών για τις Μμε γίνει ορατή στη διάρκεια της χρονιάς.
Αναμφίβολα, υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ. Για να φτάσουμε, όμως, εκεί χρειαζόμαστε στοχευμένες ενέργειες, οι οποίες θα αίρουν φορολογικές και μη μισθολογικές επιβαρύνσεις, καθώς και τα υπάρχοντα εμπόδια της πρόσβασης στον δανεισμό. Το δεδομένο του αυξημένου χρέους στις εμπορικές επιχειρήσεις αποτελεί ένα «καμπανάκι» που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ’ όψιν.
Υπάρχουν όμως και οι προκλήσεις του μέλλοντος, με κυρίαρχες τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την πράσινη μετάβαση, τις οποίες η ΕΣΕΕ δεν κουράζεται να προτάσσει ως βασικές της προτεραιότητες. Η αβεβαιότητα σε έναν κόσμο διαρκούς μεταβολής και ρευστότητας επιβάλλει την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων και την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, σε όλα τα επίπεδα της οικονομίας. Διεκδικούμε για το πολύ σημαντικό αυτό θέμα συγκεκριμένες δράσεις από το νέο ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης, συμβάλλοντας πάντα με εποικοδομητικές και τεκμηριωμένες προτάσεις σε κάθε μέτρο της Πολιτείας που προωθεί τον υγιή ανταγωνισμό, την προστασία της απασχόλησης και την κοινωνική συνοχή.