Ο διευρυμένος και έντονα διεθνής χαρακτήρας του πρόσφατου μεγάλου Συνεδρίου Future of Retail που διοργάνωσε η ΕΣΕΕ, με τις ειδικές παρουσιάσεις καινοτόμων εφαρμογών από τεχνολογικές εταιρίες, τους καταξιωμένους ομιλητές από όλο τον κόσμο και τα στοχευμένα σεμινάρια σε εξειδικευμένα πεδία του Λιανικού Εμπορίου, μας έδωσε μία πολύ «απτή» εικόνα του μέλλοντος στον κλάδο. Ενός μέλλοντος όμως που μοιάζει όλο και περισσότερο να «συγχωνεύεται» με το παρόν, λόγω της ταχύτητας που συντελούνται οι αλλαγές στα περισσότερα από τα πεδία της «δίδυμης» – ψηφιακής και πράσινης – ξέφρενης κούρσας που συμμετέχουν οι εμπορικές επιχειρήσεις.
Αυτό είναι ουσιαστικά και το δυνατότερο «καμπανάκι» που ήχησε στα αυτιά των συναδέλφων εμπόρων και των στελεχών των εταιριών, καθόλη τη διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου: Όποιοι εξ’ ημών περιμένουν το «αύριο» για τον ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό της επιχείρησής τους, σχεδόν νομοτελειακά θα κληθούν «σήμερα» να πληρώσουν τις συνέπειές της καθυστέρησής τους. Εξαίφνης θα διαπιστώσουν πως ορισμένοι ανταγωνιστές τους έχουν χαθεί από το «οπτικό τους πεδίο», μαζί όμως με ένα σημαντικό μερίδιο του αγοραστικού τους κοινού…
Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα από τα κεντρικά «γήπεδα» που θα βγάλουν τους πρωταθλητές της ψηφιακής εποχής στο λιανικό εμπόριο. Η αναβαθμισμένη αγοραστική εμπειρία στο φυσικό και το ηλεκτρονικό εμπορικό κατάστημα, «περνά» μέσα από την εφαρμογή των εργαλείων ΑΙ, σε συνδυασμό με την εκτεταμένη χρήση των data analytics. Χαρακτηριστικό ήταν το παράδειγμα που αναφέρθηκε στο Συνέδριο, ότι ο πωλητής θα μπορεί στο φυσικό κατάστημα με εργαλεία AI να παρουσιάζει τα προϊόντα στη γλώσσα που μιλά ο πελάτης του, εξέλιξη καθόλα ευπρόσδεκτη σε μια τουριστική χώρα, όπως η Ελλάδα, Παράλληλα, η επίδρασή της τεχνητής νοημοσύνης αυξάνεται σχεδόν εκθετικά σε ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής, μεταφοράς, αποθήκευσης, πώλησης και προώθησης των προϊόντων.
Από μία άλλη οπτική όμως, ο ρυθμός των συντελούμενων μετασχηματισμών στο Retail μπορεί μεσοπρόθεσμα να αποδειχθεί εξοντωτικός για τις μικρότερες σε μέγεθος και τζίρο εργασιών επιχειρήσεις που είναι περισσότερο ευάλωτες και αφομοιώνουν με βραδύτητα τις αλλαγές, κυρίως από έλλειψη ανθρώπινων και οικονομικών πόρων. Ποια είναι λοιπόν η ορθή στάση που πρέπει να κρατήσουν οι ΜμΕ μπροστά στον καταιγισμό των νέων υποχρεώσεων, λύσεων και προκλήσεων; Παρότι μαγικά «κλειδιά» δεν υπάρχουν, η θετική απάντηση βρίσκεται στη «δράση», ενώ η αρνητική στην «στασιμότητα». Ο έμπορος χρειάζεται να δράσει με τόλμη αλλά και σύνεση, στη βάση των πραγματικών αναγκών του, αφού ενημερωθεί για τις βέλτιστες τεχνολογικές λύσεις και τις δυνατότητες χρηματοδότησης, είτε επιδιώκει την αναβάθμιση της λειτουργίας της επιχείρησης, είτε την αναβάθμιση των δεξιοτήτων, των δικών του και των εργαζομένων του.
Αντίστοιχη τόλμη και καινοτόμα προσέγγιση όμως χρειάζεται να επιδείξει η Πολιτεία. Εκπονώντας εκτεταμένα προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων στο Λιανικό και το Χονδρικό Εμπόριο και διευκολύνοντας την πρόσβαση των εμπορικών ΜμΕ στα εθνικά και κοινοτικά κονδύλια και στην τραπεζική χρηματοδότηση, οφείλει να κάνει σήμερα – όχι αύριο – τη δική της μετάβαση σε ένα πιο ενεργό ρόλο συμπαραστάτη στο πλευρό του ελληνικού Εμπορίου.