«ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΤΩΝ ΜΝΗΜΟΝΙΩΝ»
Η Ελλάδα μπορεί να εξήλθε, έστω και τυπικά, από τα δημοσιονομικά προγράμματα στήριξης, όμως οι μικρομεσαίοι της αγοράς δεν ξεχνάμε ότι η μακρά μνημονιακή περίοδος 8 ετών άφησε πίσω της 924.000 ανέργους, 250.000 επιχειρήσεις και αυτοαπασχολούμενους «να έχουν βάλει λουκέτο» και τους περισσότερους Έλληνες με ένα «εσωτερικό χρέος» 227 δις ευρώ από οφειλές στην εφορία, στα ασφαλιστικά ταμεία και στις τράπεζες. Το πλήρωμα του χρόνου για τη λήξη του τρίτου προγράμματος στήριξης, πράγματι ήρθε, όμως τα επιθυμητά αποτελέσματα για τη πραγματική οικονομία και την ελληνική κοινωνία σίγουρα δεν ήρθαν, ούτε η θεωρία της εκτίναξης της οικονομίας ως «ελατηρίου» να επιβεβαιώθηκε.
Κατά τη διάρκεια των τριών μνημονίων, τρόικα και τα οικονομικά επιτελεία των εκάστοτε κυβερνήσεων προσπάθησαν με την εύκολη λύση της επιβολής εξοντωτικών άμεσων και έμμεσων φόρων να επιτύχουν με «ισοδύναμα» την πολυπόθητη δημοσιονομική εξυγίανση και τα απαιτούμενα πλεονάσματα. Ωστόσο, η δραματική μείωση των εισοδημάτων και η φοροαδυναμία νοικοκυριών και επιχειρήσεων, δημιούργησε τις τεράστιες ληξιπρόθεσμες οφειλές των 102 δις ευρώ βεβαιωμένων φόρων. Το ερώτημα που παραμένει αναπάντητο είναι κατά πόσο τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις θα είναι σε θέση να καταβάλλουν στο μέλλον τους «μεταμνημονιακούς φόρους», που αναλογούν στα 2/3 των εισοδημάτων τους, χωρίς μάλιστα να υπολογίζω τις διάφορες ρυθμίσεις για ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Πιστεύω ότι είναι πολύ πρόωρο να εφησυχάσει κάποιος που δραστηριοποιείται επιχειρηματικά και θα είναι τραγικό λάθος να συμπεράνει κάποιος ότι τα δύσκολα πέρασαν, αφού η οικονομία έχει μεν δείξει σημάδια βελτίωσης, αλλά χωρίς αυτά να έχουν περάσει ακόμα στη καθημερινότητα της κοινωνίας. H μεταμνημονιακή περίοδος, είναι κρίσιμη και ενδέχεται να αποδειχθεί εξίσου δύσκολη με την περίοδο των τριών μνημονίων, αλλά πιστεύω ότι εάν δεν επαναλάβουμε λάθη του παρελθόντος και διαχειριστούμε σωστά τις μεταρρυθμίσεις, τότε μπορούμε να περιορίσουμε τη περίοδο αυστηρής εποπτείας της οικονομίας μας μέχρι το 2022.
Για την πραγματική οικονομία η επόμενη ημέρα των μνημονίων κανονικά θα έπρεπε να σηματοδοτεί την αύξηση του τζίρου και της κερδοφορίας των επιχειρήσεων, την επαναφορά της ρευστότητας στην αγορά, την άρση των capital controls, τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους, την αύξηση του κατώτατου μισθού και το τέλος της υπερφορολόγησης φυσικών και νομικών προσώπων. Επειδή όμως αυτά δεν συμβαίνουν και έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας για να συμβούν, η 21η Αυγούστου για τους ανθρώπους της αγοράς είναι ημέρα απολογισμού και όχι πανηγυρισμού, αφού τα μνημόνια μπορεί να φεύγουν, αλλά τα μέτρα μένουν και οι φόροι συνεχίζουν να έρχονται.
Το οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης θα πρέπει να απαντήσει, γιατί την επόμενη ημέρα της εξόδου από τα μνημόνια, βρίσκει το εξωτερικό χρέος στο ιστορικό υψηλό των 345 δις ευρώ, πότε θα αποπληρώσει η Ελλάδα τα δάνεια ESM και EFSF, ποιες είναι οι συμφωνίες και οι υποχρεώσεις μας, τι δεσμεύσεις έχει αναλάβει και τι προκλήσεις αντιμετωπίζει η Χώρα μας μετά τα μνημόνια. Επίσης θα πρέπει να μας πει η ελληνική Κυβέρνηση πως θα αντιμετωπίσει τους κινδύνους που μπορούν να επιβαρύνουν σημαντικά την ευαίσθητη ελληνική οικονομία, από την ανάκληση του waiver και την μη επιλεξιμότητα στο QE, την άρση της ποσοτικής χαλάρωσης και την αναμενόμενη αύξηση των επιτοκίων το φθινόπωρο του 2019, την επιφυλακτικότητα των αγορών, τον ευρωσκεπτικισμό της Ιταλίας, τη χρηματοοικονομική κρίση στη Τουρκία και γενικότερα τις ευρύτερες γεωπολιτικές εντάσεις και πολιτικές εξελίξεις.
Οι Έλληνες έμποροι το μόνο που ζητάμε είναι να μας αφήσουν να δουλέψουμε απρόσκοπτα και για να συμβεί όμως αυτό, απαιτείται η διασφάλιση ενός φιλικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος για τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ενός ελκυστικού κλίματος για προσέλκυση επενδύσεων πρωτίστως από το εσωτερικό. Άλλωστε οι Ξένες Άμεσες Επενδύσεις στην Ελλάδα ΞΑΕ-FDI ως ποσοστό του ΑΕΠ κινούνται αργά. Το ελληνικό εμπόριο τη περίοδο των μνημονίων πάλεψε σθεναρά και θα συνεχίσει να το πράττει κατά τη διάρκεια της μεταμνημονιακής περιόδου μέχρι να ανακτήσουμε το 25% του ΑΕΠ, να μεγενθύνουμε τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, να περιορίσουμε την ανεργία κάτω από το 19,5%, να βελτιώσουμε τη καθημερινότητα μας και ίσως να ξαναπάρουμε την τύχη της Χώρας στα χέρια μας.
Βασίλης Κορκίδης
Πρόεδρος ΕΣΕΕ & ΕΒΕΠ
21/8/18