Μετά από μια πορεία έξι μηνών, γεμάτη προσδοκίες για επιστροφή στην οικονομική σταθερότητα και σταδιακή ανάκαμψη, η χώρα ακόμη μια φορά βρέθηκε αντιμέτωπη με τη χρεοκοπία. Αυτή αποφεύχθηκε ύστερα από έναν μαραθώνιο διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ελληνικής κυβέρνησης, των Θεσμών και των Αρχηγών Κρατών και τη συμφωνία για διαβουλεύσεις για ένα νέο πακέτο στήριξης της εγχώριας οικονομίας. Πρόκειται για το Γ΄ Μνημόνιο που χρειάζεται να υλοποιήσει η χώρα τα τελευταία έξι χρόνια με στόχο τη δημοσιονομική εξυγίανση και την αποκατάσταση της πρόσβασής της στις αγορές. Το ποσό της συνολικής χρηματοδότησης στο πλαίσιο του νέου προγράμματος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM) υπολογίζεται μεταξύ 82 και 86 δις ευρώ. Η προϋπόθεση για να δοθεί το πράσινο φως στα υπόλοιπα εθνικά κοινοβούλια να αποφανθούν θετικά στο αίτημα της Ελλάδας για χρηματοδοτική βοήθεια, αποτελεί η ψήφιση στην Ελληνική Βουλή εντός δυο εβδομάδων μιας πρώτης δέσμης μέτρων.
Δυστυχώς, η λιτότητα αναδεικνύεται για τους δανειστές μας ως η παντοδύναμη συνταγή. Παρά τις διαφωνίες αρκετών κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρά τις κατά καιρούς εκθέσεις του ΔΝΤ που ομολογούν λάθη στο σχεδιασμό των προγραμμάτων βοήθειας που έχουν ήδη εφαρμοστεί στην Ελλάδα, η σκληρά νεοφιλελεύθερη Ευρώπη επιβάλλει ξανά επώδυνα μέτρα για την κοινωνία. Μέτρα που έως τώρα έχει αποδειχθεί ότι προκαλούν ύφεση αντί για ανάπτυξη. Μετά όμως από τα μικρά βιώματα χρεοκοπίας που ζήσαμε τις τελευταίες εβδομάδες μέσα από τις κλειστές τράπεζες, τα capital controls, τον εμπορικό μαρασμό, την υπολειτουργία του κράτους, έγινε, νομίζω, σε όλους κατανοητό πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος από το να ευθυγραμμιστούμε με τους ευρωπαϊκούς κανόνες.
Για όλους εμάς, τουλάχιστον, τους μικρομεσαίους της αγοράς, που τα προηγούμενα χρόνια είδαμε τον τζίρο μας να κατρακυλά, τα ταμεία μας να αδειάζουν από τους φόρους, τους συνεργάτες μας να απολύονται και τις επιχειρήσεις μας να κλείνουν, μια άλλη επιλογή εκτός ευρώ θα μας οδηγούσε στην απόλυτη καταστροφή. Αυτή τη στιγμή, για παράδειγμα, η εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ είναι δευτερευούσης σημασίας για την αγορά, αφού το σημαντικό είναι να αντέξουμε στο ευρώ και να συνεχίζει να υπάρχει ελληνικό εμπόριο. Η εξειδίκευση της εργαλειοθήκης θα έρθει με τη διατύπωσή της στο νόμο, αλλά θεωρώ ότι η ίδια η αγορά έχει την ικανότητα να αυτορυθμίζεται αναλόγως, όπως έκανε και στο παρελθόν στο θέμα των Κυριακών. Δεν αλλάζουμε θέση, απλώς αλλάζουμε τακτική αντιμετώπισης του θέματος.
Είναι εθνική ανάγκη όλοι μαζί να στηρίξουμε την εφαρμογή του προγράμματος. Μπροστά μας έχουμε μια εθνική ευκαιρία να ξεπεράσουμε τις ιδεολογικές αγκυλώσεις, να υπάρξει εθνική συσπείρωση και όλοι μαζί να παλέψουμε να ανατρέψουμε όσα μας οδήγησαν στο χείλος του γκρεμού. Σ’ αυτή την προσπάθεια αναμφίβολα θα χρειαστεί να καταθέσουμε την ψυχή μας και μικρά ιδιωτικά «προνόμια» προς όφελος της συλλογικής ευημερίας. Έχουμε χρέος στις επόμενες γενιές να διαμορφώσουμε τις συνθήκες ώστε να μπορούν να ζουν, να εργάζονται και να δημιουργούν στην Ελλάδα. Ιδιαίτερα οι παραγωγικοί φορείς του τόπου οφείλουμε να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να σεβαστούμε τους κόπους που έκαναν οι μικρομεσαίοι της αγοράς τα προηγούμενα χρόνια για να στηρίξουν την πατρίδα μας. Αυτοί αποτυπώνονται στη μείωση του ΑΕΠ της χώρας κατά ένα τέταρτο, στην κατά 45% μείωση του μέσου κύκλου εργασιών που από 425.000 ευρώ το 2009 έφτασε σήμερα να αγγίζει τις 232.000 ευρώ, στην απώλεια περίπου 85.000 εμπορικών επιχειρήσεων και 220.000 θέσεων απασχόλησης στο εμπόριο, στην υπερίσχυση των ατομικών συμβάσεων, στην απώλεια της συναλλακτικής εμπιστοσύνης και στην καταβολή αλλεπάλληλων και άδικων φόρων μέσα σε ένα ασφυκτικό περιβάλλον με πολύ έντονο το πρόβλημα της ρευστότητας. Όσα ανέφερα αποτελούν ταυτόχρονα μερικά από τα τραύματα που επέφερε η κρίση στον εμπορικό κόσμο.
Το τελευταίο μεγάλο πλήγμα στους Έλληνες επιχειρηματίες ήρθε μα την επιβολή περιορισμών διαχείρισης κεφαλαίων, τα γνωστά ως capital controls, που έγιναν αιτία για να κλονιστεί η πίστη τους στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα, να γίνουν κακοπληρωτές ως προς τις υποχρεώσεις τους και να δοκιμαστούν οι συναλλακτικές σχέσεις σε μια εισαγωγική οικονομία με προμηθευτές του εξωτερικού. Σε μια διευρυμένη συνάντηση της ΕΣΕΕ με την Τράπεζα της Ελλάδος, αναλύθηκαν όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε με αυτό το μέτρο και παρουσιάστηκε ένα σχέδιο για τη δημιουργία σε κάθε Τράπεζα υποεπιτροπών αξιολόγησης αιτημάτων εξαιρέσεων προκειμένου να διευκολυνθεί η λειτουργία της αγοράς.
Χρειάζεται να μάθουμε να εργαζόμαστε και σε αντίξοες συνθήκες. Η ζωή μας, άλλωστε, συνεχίζεται ακόμα και με πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες και δυστυχώς με αναλήψεις ύψους 60 ευρώ. Η ειρωνεία της τύχης είναι ότι η φετινή έναρξη των θερινών εκπτώσεων, συνδυάζεται με αυτές τις τραγικές καταστάσεις, όμως μπορούμε να ελπίζουμε ότι στην πορεία τους, ίσως συμπέσουν με μία σχετική βελτίωση των σημερινών συνθηκών. Με αυτή τη σκέψη πρέπει να αγωνιζόμαστε για να στηρίξουμε την Ελλάδα να ορθοποδήσει.
Άρθρο προέδρου ΕΣΕΕ κ. Βασίλη Κορκίδη για τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» στις 14 Ιουλίου 2015