Ο εμπορικός κόσμος της χώρας βρίσκεται στο χείλος της απόγνωσης. Στην πιο κρίσιμη καμπή της πανδημικής κρίσης, τη στιγμή που τα εμπορικά καταστήματα αντί να κάνουν «Ανάσταση» στα ταμεία τους βλέπουν το τζίρο τους να συνθλίβεται στις «συμπληγάδες» των περιορισμών του click away και του click in shop, οι ιδιοκτήτες τους πληροφορούνται κατάπληκτοι από τις ανακοινώσεις των συναρμόδιων Υπουργείων ότι το λιανεμπόριο δεν περιλαμβάνεται στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς για την στήριξης της επανεκκίνησης μέσω ΕΣΠΑ. Κι ενώ ήδη γνωρίζουν ότι για την Εστίαση εξαγγέλθηκε πρόγραμμα στήριξης της επανεκκίνησης μέσω ΕΣΠΑ, μαθαίνουν τώρα ότι αντίστοιχες δράσεις θα υλοποιηθούν για τον Τουρισμό, τα Γυμναστήρια και τους Παιδότοπους, όχι όμως και για το Λιανεμπόριο.
Τι κι αν η ΕΣΕΕ με συνεχείς δημόσιες παρεμβάσεις της από την αρχή του έτους, με συναντήσεις και επιστολές προς τους καθ΄ ύλην αρμόδιους Υπουργούς έχει τονίσει πως μόνο ένα πρόγραμμα που θα στηρίζει την επανεκκίνηση του εμπορίου θα απομακρύνει το ενδεχόμενο λουκέτων και απολύσεων και θα αποκαθιστά τη δικαιοσύνη και την ισονομία στα μέτρα στήριξης των πληττόμενων κλάδων. Η κυβέρνηση δείχνει να έχει πάρει τις οριστικές της αποφάσεις, με τις οποίες οι πιο μικρές και ευάλωτες εμπορικές επιχειρήσεις οδηγούνται ουσιαστικά ανυπεράσπιστες στην αρένα της σκληρής «νέας κανονικότητας», που θα επικρατήσει στην αγορά των μεγάλων ανισοτήτων την επόμενη μέρα της πανδημίας. Διότι είναι οι μικρομεσαίοι, αυτοί που θα μείνουν από καύσιμα στα «μισά του δρόμου», κι όχι οι μεγάλες αλυσίδες του λιανεμπορίου που και ρευστότητα διαθέτουν λόγω των ηλεκτρονικών πωλήσεων που εκτοξεύθηκαν τις περιόδους των lockdown και απεριόριστη πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση έχουν.
Οι δυσάρεστες ειδήσεις όμως για τον εμπορικό κόσμο δεν τελειώνουν εδώ. Πρόσφατα η κυβέρνηση έβαλε επισήμως τέλος στη συζήτηση για Επιστρεπτέα Προκαταβολή Νο8. Με άλλα λόγια, ανακοίνωσε πως το λιανεμπόριο δεν μπορεί να προσβλέπει σε ρευστότητα, ούτε από το ΕΣΠΑ για επανεκκίνηση, ούτε από μία νέα Επιστρεπτέα, παραπέμποντας μόνο στο πρόγραμμα επιδότησης πάγιων δαπανών. Όπως όμως έχει ήδη επισημάνει με ανακοίνωση- διαμαρτυρία της η ΕΣΕΕ, τα κριτήρια του προγράμματος επιδότησης πάγιων δαπανών εξαιρούν τις πιο μικρές και αδύναμες ΜμΕ του εμπορίου, σχεδόν 100 χιλιάδες επιχειρήσεις, επειδή δεν απασχολούν εργαζόμενους με καθεστώς κύριας απασχόλησης. Σε αυτές τις δημόσιες παρεμβάσεις τους οι συναρμόδιοι Υπουργοί δεν κάνουν καμία αναφορά στο λιανεμπόριο, αφήνουν όμως ανοικτό το ενδεχόμενο για περαιτέρω κυβερνητική στήριξη σε «κλάδους της οικονομίας οι οποίοι πλήττονται, ειδικά αυτούς που είναι κλειστοί». Εύλογα καταλήγουμε στο συμπέρασμα, ότι ο κλάδος του εμπορίου μένει εκτός στήριξης διότι δεν θεωρείται «κλειστός» αλλά «ανοικτός». Είναι όμως αυτή η αλήθεια ή μήπως πρόκειται για μία κραυγαλέα παραποίηση της πραγματικότητας;
Το λιανεμπόριο είναι τύποις ανοικτό, αλλά στην πράξη «ζωντανό- νεκρό». Το μόνο που θυμίζει μία φυσιολογική εμπορική λειτουργία είναι το ανεβοκατέβασμα των ρολών στα καταστήματα. Φθάνει μόνο μία γρήγορη ματιά για να αντιληφθεί και ο πλέον αδαής ότι η μικρομεσαία εμπορική επιχειρηματικότητα ψυχορραγεί. Ακόμη και μετά την συνδυαστική εφαρμογή των μεθόδων click away και click in shop – αλλά και εξαιτίας της – όλες οι εμπορικές πιάτσες εξακολουθούν έως σήμερα να μη θυμίζουν εορταστική περίοδο. Ακόμα ένα μεγάλο στοίχημα, αυτό του πασχαλινού τζίρου, χάνεται για την αγορά και μετά ξεκινά ο πραγματικός Γολγοθάς! Συσσωρευμένες οφειλές της πανδημίας, «βουνό» μεταχρονολογημένων επιταγών, απαξιωμένο εμπόρευμα στις αποθήκες, ανύπαρκτη ρευστότητα για την αγορά καινούριου ενόψει της καλοκαιρινής σεζόν, ιδίως σε ένδυση και υπόδηση. Κι όμως, έχοντας όλα αυτά τα προβλήματα που κανείς από την κυβέρνηση δεν αμφισβητεί, οι μικρομεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις καλούνται να λειτουργήσουν χωρίς στοχευμένο για τον κλάδο πρόγραμμα επανεκκίνησης όλο το επόμενο διάστημα, δίπλα σε καφέ, εστιατόρια, γυμναστήρια και τις υπόλοιπες επιχειρήσεις, που με ανάλογα ή και λι΄γοτερα προβλήματα θα έχουν κριθεί, ορθώς, δικαιούχοι ενίσχυσης μέσω ΕΣΠΑ και θα λαμβάνουν «ζεστό» χρήμα!
Δεν είναι η πρώτη φορά που η ΕΣΕΕ επισημαίνει παραλείψεις σε κυβερνητικά μέτρα. Ωστόσο, τις προηγούμενες φορές οι αντοχές των εμπόρων ήταν μεγαλύτερες, γι αυτό και υπήρχε ικανό χρονικό περιθώριο «διόρθωσης» τους. Αυτή τη φορά ο κίνδυνος είναι πολύ μεγάλος για τη γνωστή και ως «ραχοκοκαλιά» της οικονομίας. Δεν μπορεί η αποσωλήνωση της αγοράς από τα μέτρα στήριξης να είναι απότομη, στη βάση ψευδαισθήσεων και ευσεβών πόθων για τις αντοχές των μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων. Το λιανεμπόριο πρέπει να τύχει τώρα δίκαιης μεταχείρισης και ίσης αντιμετώπισης με όλους τους άλλους πληττόμενους κλάδους.
Άρθρο του Προέδρου της ΕΣΕΕ κ. Γιώργου Καρανίκα στο https://www.insider.gr – 1/5/2021