Παρά το γεγονός ότι διανύουμε τον έκτο χρόνο ύφεσης, το 2014 ήταν έτος καμπής για την ελληνική οικονομία, καθώς παρατηρήθηκε ανάσχεση της πτωτικής της πορείας και καταγραφή θετικού ρυθμού μεταβολής της οικονομικής δραστηριότητας της τάξης του 0,8%. Παράλληλα, σημειώθηκε σταθεροποίηση της απασχόλησης και πριν από λίγο διάστημα, τα αποτελέσματα του δεύτερου τριμήνου του 2015 έδειξαν ότι αυτή αυξήθηκε κατά 2,4%, με τον κλάδο του εμπορίου να συγκεντρώνει την υψηλότερη αναλογία των εργαζόμενων νέων κάτω των 25 ετών αλλά και γυναικών σε σύγκριση με το σύνολο της οικονομίας. Μια απόδειξη δηλαδή, ότι το εμπόριο αποτελεί πύλη εισόδου στην αγορά εργασίας και δημιουργεί ένα προστατευτικό δίχτυ για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες του πληθυσμού.
Ο ρόλος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην προσπάθεια ανάταξης της ελληνικής οικονομίας και θέσπισης ενός ορθολογικότερου μοντέλου ανάπτυξης κρίνεται ιδιαίτερα νευραλγικός, εξαιτίας όχι μόνο του αριθμού που αντιπροσωπεύουν αλλά και του μεγάλου αριθμού των εργαζομένων που απασχολούνται σε αυτές. Ο βαθμός αφομοίωσης των νέων πρακτικών διενέργειας πωλήσεων και προώθησης προϊόντων από πλευράς αυτοαπασχολουμένων και πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων κρίνεται ιδιαίτερα ικανοποιητικός, με αποτέλεσμα την παραγωγή ανταγωνιστικών προϊόντων. Συνέπεια όλων των παραπάνω, είναι η συνεχής εξέλιξη και προσαρμογή στις ιδιάζουσες συνθήκες της Αγοράς και στις αυξημένες απαιτήσεις των καταναλωτών, με αποτέλεσμα την παραγωγή αγαθών και την προσφορά υπηρεσιών αυξημένης προστιθέμενης αξίας.
Οι αντίξοες συνθήκες κάτω από τις οποίες καλούνται να επιβιώσουν σήμερα χιλιάδες επιχειρήσεις, καθιστούν επιβεβλημένη τη βράβευση πρωτοβουλιών και επιχειρηματικών/επενδυτικών σχεδίων, οι οποίες δύνανται να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης και αισιοδοξίας για το εγχώριο επιχειρείν και την ελληνική κοινωνία εν γένει. Η αξιόλογη επιχειρηματική δραστηριότητα που επέδειξαν οι βραβευθείσες επιχειρήσεις, θα πρέπει να αποτελέσει πρότυπο προκειμένου να καταστεί εφικτή η αλλαγή του υφιστάμενου στρεβλού μοντέλου ανάπτυξης και η μετάβαση σε ένα καθεστώς αυξημένης εξωστρέφειας και καινοτομίας των ελληνικών επιχειρήσεων.
Οι συνισταμένες που μπορούν να εγγυηθούν την άμεση προσαρμογή στις ανάγκες ενός σύγχρονου και απαιτητικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος είναι:
- Η τόνωση του εξαγωγικού προσανατολισμού και της καθιέρωσης της διεθνούς παρουσίας των ελληνικών επιχειρηματικών σχημάτων.
- Η επένδυση ολοένα και περισσότερων πόρων στους τομείς της έρευνας, της καινοτομίας και της τεχνολογικής ανάπτυξης. Η εμπέδωση της προαναφερθείσας νοοτροπίας θα συντελέσει στην αυξανόμενη προστιθέμενη αξία των εγχώρια παραγόμενων προϊόντων και συνεπώς στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους.
- Προώθηση του «Brand name» της επιχείρησης και της ιδιαίτερης βαρύτητας που πρέπει να δοθεί στο ρόλο των τεχνικών marketing.
- Η φιλικότητα των παραχθέντων προϊόντων και παρεχόμενων υπηρεσιών στο περιβάλλον, με στόχο την προώθηση της πράσινης και αειφόρου ανάπτυξης.
- Η επίδειξη πνεύματος αλληλεγγύης/ευαισθησίας και προθυμίας αντιμετώπισης σημαντικών κοινωνικών ζητημάτων που αφορούν χιλιάδες συνανθρώπους μας, συνιστά μία σημαντική έκφανση της σύγχρονης επιχειρηματικότητας (εταιρική κοινωνική ευθύνη).
- Η φήμη και η θέση μίας επιχείρησης στην αγορά εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις ευνοϊκές συνθήκες εργασιακού περιβάλλοντος και απασχόλησης που διασφαλίζει στους εργαζόμενούς της.
- Η ταυτόχρονη δυνατότητα πραγματοποίησης ηλεκτρονικών πωλήσεων (e-commerce) και προσαρμογής στις απαιτήσεις ενός σύγχρονου επιχειρηματικού περιβάλλοντος αποτελούν πόλο έλξης για σημαντική μερίδα του καταναλωτικού κοινού.
- Η ανάδειξη νέων επιχειρηματιών, εμποτισμένων με σύγχρονες και καινοτόμες ιδέες για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, με ταυτόχρονη όμως διατήρηση της παράδοσης που έχουν κληρονομήσει, συνιστά το καλύτερο συνδυασμό για το μέλλον του εγχώριου επιχειρείν.
- Η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και η ανάπτυξη soft skills των επιχειρηματιών αποτελούν δύο από τις σημαντικότερες παραμέτρους βιωσιμότητας και προοπτικών εξέλιξης μίας επιχείρησης.
- Ο καταγεγραμμένος κύκλος εργασιών, εν μέσω δυσμενών οικονομικών συνθηκών και καταβαραθρωμένων εισοδημάτων, αποτελεί έναν παράγοντα για τον οποίο θα πρέπει να βραβεύονται οι επιχειρήσεις. Εάν μάλιστα η καταγεγραμμένη θετική επίδοση συνδυάζεται με διατήρηση ή ακόμη και αύξηση των θέσεων απασχόλησης, τότε οι ευεργετικές επιδράσεις στην πραγματική οικονομία είναι πολυδιάστατες.
Για την ανάπτυξη, ωστόσο, της εγχώριας επιχειρηματικής δραστηριότητας στην οποία αναμφισβήτητα βασίζεται σήμερα η ανάκαμψη της οικονομίας, η επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και η κοινωνική ευημερία, απαιτείται η ανάληψη θεσμικών πρωτοβουλιών από το κράτος που θα στοχεύουν στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Το κράτος χρειάζεται να γίνει φιλικό προς την επιχειρηματικότητα. Ο περιορισμός της γραφειοκρατίας, ώστε να αρθούν εμπόδια στην αδειοδότηση των επιχειρήσεων, την πρόσβαση σε χρηματοδότηση, την απονομή δικαιοσύνης, την εντατικοποίηση στην ανάπτυξη έρευνας και καινοτομίας, αλλά και η δημιουργία ενός σταθερού και δίκαιου φορολογικού πλαισίου που θα παρέχει αναπτυξιακά κίνητρα είναι δυο από τα βασικά πεδία πολιτικών στα οποία η κυβέρνηση θα πρέπει να εστιάσει την προσοχή της το επόμενο διάστημα. Όπως, επίσης, είναι επιτακτική ανάγκη η ενεργοποίηση του νέου ΕΣΠΑ για τη σηματοδότηση της επανεκκίνησης της ελληνικής παραγωγικής μηχανής. Η διεύρυνση της ελληνικής εξαγωγικής βάσης είναι, επίσης, σήμερα ένα μεγάλο ζητούμενο. Η πριμοδότηση των εξαγωγικών επιχειρήσεων και όσων δεσμεύονται να εξάγουν είναι εξίσου σημαντική για την προώθηση της εξωστρέφειας. Ταυτόχρονα, όμως, χρειάζεται και η θεσμοθέτηση νέων σύγχρονων χρηματοδοτικών εργαλείων που θα εγκαθιδρύσουν έναν νέο τρόπο προσέγγισης της επενδυτικής δραστηριότητας.
Η μετάβαση της Ευρώπης στην ενιαία ψηφιακή αγορά που σηματοδοτεί κατ’ ουσίαν την άρση των εθνικών φραγμών στις συναλλαγές που πραγματοποιούνται στο διαδίκτυο επεκτείνει το πεδίο δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων. Το ψηφιακό θεματολόγιο που έχει παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διανοίγει νέες ευκαιρίες στην επιχειρηματικότητα. Η Ελλάδα οφείλει να εστιάσει στη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ιδίως για όσες είναι νεοσύστατες, να προωθήσει την ψηφιοποίηση του εμπορίου και της βιομηχανίας, να εφαρμόσει και να επεκτείνει την ηλεκτρονική διακυβέρνηση στη δημόσια διοίκηση και να αυξήσει τις επενδύσεις σε ψηφιακές υποδομές και δίκτυα. Είναι ανάγκη, επίσης, να αναπτυχθούν πρωτοβουλίες για τη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος, ώστε πολίτες και επιχειρηματίες να αναπτύξουν ψηφιακές δεξιότητες και να ενταχθούν με μεγαλύτερη ευκολία στην ψηφιακή αγορά. Η ψηφιακή επανάσταση είναι πλέον γεγονός. Οφείλουμε να προετοιμαστούμε για να αντιμετωπίσουμε το νέο επιχειρηματικό περιβάλλον που διαμορφώνεται.
Η χώρα μας διαθέτει όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα για να ξεπεράσει την κρίση. Χρειάζεται, ωστόσο, να γίνει κατανοητό ότι ο ιδιωτικός τομέας και η ενίσχυσή του αποτελεί τη μοναδική λύση για την έξοδο απ’ αυτή. Στην κατεύθυνση αυτή, η αποκατάσταση της αξιοπιστίας της χώρας κρίνεται απαραίτητη. Οι Business Leaders για το 2015 αποδεικνύουν ότι η μάχη στον τομέα της ανταγωνιστικότητας, ακόμη κι αν γίνεται με άνισους πολλές φορές όρους σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, μπορεί να κερδηθεί.
Άρθρο του Προέδρου της ΕΣΕΕ κ. Βασίλη Κορκίδη για την Ειδική Έκδοση της «Αξίας» στις 16 Δεκεμβρίου 2015