Απαντήσεις του προέδρου της ΕΣΕΕ κ. Βασίλη Κορκίδη σε ερωτήσεις για το Κυπριακό Οικονομικό/Επιχειρηματικό Περιοδικό Capital Today

  1. Πόσες επιχειρήσεις αναμένουν σήμερα μεταφορά της έδρας τους στην Κύπρο και τα Βαλκάνια και πόσες έχουν φύγει από τη χώρα μετά το 2015 και τα capital controls;

Αν και υπάρχει χρονική υστέρηση όσον αφορά στη δημοσίευση επικαιροποιημένων στοιχείων, θα επικαλεστώ στοιχεία ερευνών και δεδομένα του ΓΕΜΗ. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Endeavor Greece (Μάρτιος 2016) το 39% των επιχειρήσεων εξετάζει το ενδεχόμενο μεταφοράς της έδρας τους στο εξωτερικό, ποσοστό σχεδόν διπλάσιο από την αντίστοιχη έρευνα της Endeavor τον περασμένο Ιούλιο (2015), μετά την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων και της τραπεζικής αργίας. Το ποσοστό αυτό υποδηλώνει ότι συνολικά περισσότερες από 9.000 μικρές, μεσαίες και μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις αξιολογούν αυτή τη στιγμή τα συν και πλην της μεταφοράς τους σε χώρα του εξωτερικού. Ταυτόχρονα, σε ποσοστό 15%, οι επιχειρήσεις του δείγματος δηλώνουν ότι έχουν ήδη μεταφέρει την έδρα τους στο εξωτερικό. Συνολικά περισσότερες από 9.000 μικρές, μεσαίες και μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις αξιολογούν αυτήν τη στιγμή τα συν και πλην της μεταφοράς τους σε χώρα του εξωτερικού. Ταυτόχρονα, σε ποσοστό 15%, οι επιχειρήσεις του δείγματος δηλώνουν ότι έχουν ήδη μεταφέρει την έδρα τους στο εξωτερικό. Αντίστοιχα και σύμφωνα με τα στοιχεία του ΓΕΜΗ σχετικά με τον αριθμό των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον βαλκανικό χώρο, είτε μέσω μεταφοράς έδρας είτε μέσω εγκατάστασης υποκαταστήματος: Το 2015 υπήρξαν περίπου 2.000 νέες εγγραφές επιχειρήσεων στη Βουλγαρία, οι οποίες στο σύνολό τους δεν εμφανίζουν απασχολούμενο, ενώ δεν περιλαμβάνουν μεταφορά παραγωγικής ή εμπορικής δραστηριότητας. Επιπλέον, τον τελευταίο χρόνο περισσότερες από 5.000 επιχειρήσεις αποφάσισαν να ανοίξουν ΑΦΜ στη Βουλγαρία προκειμένου να αποκτήσουν τραπεζικούς λογαριασμούς, εξαιτίας κυρίως των  capital controls, χωρίς ωστόσο να ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα. Παράλληλα,  οι ελληνικές εταιρείες με υποκαταστήματα σε Κύπρο ανέρχονται 101 και στη Βουλγαρία σε 33.

 

  1. Ποια είναι η νόμιμη διαδικασία μεταφορά έδρας σε άλλη χώρα;

Η ΕΣΕΕ μπορεί, εάν θέλετε, να σας παρουσιάσει την Υπηρεσία Μιας Στάσης (ΥΜΣ), η οποία σύντομα θα εξελιχθεί σε ηλεκτρονική μορφή (e-ΥΜΣ), περιγράφοντας την ίδρυση μιας επιχείρησης, ελληνικής ή αλλοδαπής νόμιμα και γρήγορα στην Ελλάδα.  Υπάρχει απόσταση στο να επεκτείνει μία επιχείρηση τη δραστηριότητά της στο εξωτερικό από το να μεταφέρει την έδρα της.

 

  1. Γιατί φεύγουν από την Ελλάδα και γιατί επιλέγουν αυτές τις χώρες (ποιες είναι οι διαφορές σε φορολογία, ασφαλιστικές εισφορές, γραφειοκρατία, μισθούς κλπ);

Οι επιχειρήσεις πάντα ψάχνουν για πιο ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον. Στην Ελλάδα το επίπεδο της φορολογίας κάθε άλλο παρά ευνοϊκό για την ανάπτυξη και την προώθηση του εγχώριου επιχειρείν μπορεί να θεωρηθεί. Η διαρκώς αυξανόμενη φορολογική επιβάρυνση από άμεσους (29% επί των καθαρών κερδών και 15% επί της διανομής μερισμάτων για τις κεφαλαιουχικές και τις προσωπικές με διπλογραφικά βιβλία για τη χρήση του 2016 & 29% επί του συνόλου των κερδών των προσωπικών επιχειρήσεων με απλογραφικά βιβλία:  χρήση 2016) και έμμεσους φόρους (αύξηση ΦΠΑ από 23% σε 24%, άνοδος του ΕΦΚ σε καύσιμα → διόγκωση Μεταφορικού κόστους) συνιστά έντονα αποτρεπτικό παράγοντα. Ως προς το Ασφαλιστικό, η εφαρμογή του νέου Συστήματος από 1/1/2017, συνεπάγεται κάποιες μικρές ελαφρύνσεις για τα μικρά εισοδήματα και αξιοπρόσεκτες επιβαρύνσεις για τα μεγαλύτερα,  μεσαία και υψηλά εισοδήματα. Στο επίπεδο της γραφειοκρατίας, σύμφωνα με παλιότερες έρευνες τα γραφειοκρατικά εμπόδια επιφέρουν πρόσθετες ετήσιες  επιβαρύνσεις στις επιχειρήσεις της τάξεως των 7-8 δις ευρώ, ενώ σε ό,τι αφορά το μη μισθολογικό κόστος, οι εργοδοτικές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης (25,06%) είναι κατά πολύ μεγαλύτερες από τον μέσο όρο των γειτονικών χωρών. Στην Κύπρο η συνολική επιβάρυνση εργοδότη και εργαζομένου υπολείπεται του 20%, την ίδια στιγμή που στην Ελλάδα υπερβαίνει το 40%. Τέλος, η σχεδόν ανύπαρκτη πιθανότητα χρηματοδότησης μίας επιχείρησης από το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα, τάση  που αποτυπώνεται ανάγλυφα στα μηνιαία στοιχεία της ΤτΕ, αποτελεί ακόμη μία σημαντική παράμετρο αποτύπωσης της απογοητευτικής εικόνας της Αγοράς.

 

  1. Σας ανησυχεί αυτή η κατάσταση για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας; Ποιες είναι η εισηγήσεις σας για να σταματήσει ή να ελεγχθεί αυτή η μεγάλη φυγή των ελληνικών επιχειρήσεων;

Η εξομάλυνση του παραπάνω άκρως προβληματικού και εχθρικού προς την εγχώρια επιχειρηματικότητα  πλαισίου, αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ανάσχεση του ρυθμού μετανάστευσης των ελληνικών επιχειρήσεων. Η απάντηση των «μικρών» του εμπορίου είναι μονολεκτική: ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ. Μόνον αν διαμορφωθεί ένα σταθερό οικονομικό περιβάλλον, μπορούν να αναπτυχθούν επιχειρηματικές στρατηγικές που θα αποκρούσουν την ύφεση και θα θέσουν σε λειτουργία της αναπτυξιακή διαδικασία. Η φορολογική σταθερότητα είναι η απόλυτη προϋπόθεση. Η ΕΣΕΕ έχει επανειλημμένως αναφερθεί στην ανάγκη κωδικοποίησης και σταθεροποίησης των φορολογικών ρυθμίσεων, στην προώθηση ενός ενιαίου ΦΠΑ για όλους, στην παροχή φορολογικών κινήτρων για την απασχόληση και την ανάπτυξη στις επιχειρήσεις και στον εξορθολογισμό τρων αρμόδιων ελεγκτικών μηχανισμών.

 

  1. Υπάρχουν κίνδυνοι για τις εταιρείες που αποφασίζουν να μεταφέρουν την έδρα τους στην Κύπρο ή τα Βαλκάνια; Τι πρέπει να προσέξουν οι Έλληνες επιχειρηματίες;

Φυσικά η μεταφορά έδρας σε κάποια χώρα των Βαλκανίων ή στην Κύπρο δεν αποτελεί πανάκεια, αλλά απαιτεί την αξιολόγηση σημαντικών παραμέτρων και την συνεκτίμηση αρκετών παραγόντων. Ειδικότερα, προσοχή πρέπει να δοθεί στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο της κάθε χώρας, όσον αφορά στο καθεστώς των κάθε είδους χρεώσεων, χρήσεων γης κ.α. Παράλληλα, πρέπει να διερευνηθεί ο κίνδυνος συναλλαγματικής αστάθειας, η επάρκεια ή μη του δικτύου υποδομών, το επίπεδο τιμών, η παραγωγικότητα της εργασίας – ανεύρεση εξειδικευμένου/καταρτισμένου εργατικού δυναμικού – και το είδος της ασκούμενης εμπορικής δραστηριότητας της επιχείρησης (ευκολότερη η  παροχή υπηρεσιών). Φυσικά, οι παραπάνω κίνδυνοι μπορεί να μην ελλοχεύουν για χώρες όπως η Κύπρος, σε κράτη όμως όπως η Βουλγαρία ή η Αλβανία η διερεύνηση των προαναφερθεισών παραμέτρων πρέπει να αποτελεί άμεση προτεραιότητα της ενδιαφερόμενης επιχείρησης.

 

Απαντήσεις του προέδρου της ΕΣΕΕ κ. Βασίλη Κορκίδη σε ερωτήσεις για το Κυπριακό Οικονομικό/Επιχειρηματικό Περιοδικό Capital Today στις 5 Οκτωβρίου 2016